Vanr. prof. Biljana Jevtić, sa Departmana likovnih umetnosti, u Kulturnom centru Lab predstaviće u ponedeljak 24.02.2020. u 20 časova 6. Ciklus projekta „Crtež – Polje ličnog-intimnog traga-nja/dnevnika“, koji je nastao u saradnji sa studentima Akademije umetnosti u okviru izbora najuspešnijih individualnih zadataka/projekata i seminarskih radova, na predmetu Crtanje sa tehnologijom, kao i po pozivu gostujućeg učesnika/izlagača Nikole Radosavljevića, studenta doktorskih akademskih studija Fakulteta primenjenih umetnosti Univerziteta u Beogradu.
<strong>24. februar 2020. u 20:00 – 01:00 25. februar 2020.</strong>
Projekat „Crtež – Polje ličnog-intimnog traga-nja/dnevnika“ je rezultat inicijative Biljane Jevtić, vanr. prof. AUNS, da se kroz fakultetsku – univerzitetsku i umetničku razmenu studenata učvrsti i produbi već postojeća veza i saradnja Akademije umetnosti u Novom Sadu i KC-a Lab, sa akcentom na specifičnost postavke izložbe, kao značajnog i proširenog estetskog aspekta konceptualiziranja jednovečernjeg prezentovanja poetike samog projekta, u cilju podrške i podsticaja za umetničkim stvaralaštvom, kao i, prezentacijom izlagačkih ciklusa najuspešnijih radova studenata.
Paralelno, u cilju organizovanja, promovisanja i predstavljanja umetničkog stvaralaštva i studenata drugih Univerziteta, izložba 6. Ciklusa projekta „Crtež – Polje ličnog-intimnog traga-nja/dnevnika“ vanr. prof. Biljane Jevtić je deo programa višestruke saradnje: Akademije umetnosti Univerziteta u Novom Sadu i Kulturnog centra Lab a ujedno i KC-a Lab sa Fakultetom primenjenih umetnosti Univerziteta u Beogradu, kao i, sinergije između dva nivoa studija, osnovnih i doktorskih (OAS i DAS).
<strong>O 6. Ciklusu Projekta „Crtež – Polje ličnog-intimnog traga-nja / dnevnika“:</strong>
Izložba 6. Ciklusa nastavak je umetničkog projekta „Crtež – Polje ličnog-intimnog traga-nja / dnevnika“, fokusirana na istraživanja individualnih zadataka/projekata i seminarskih radova studenata tokom IV godine osnovnih akademskih studija, studijskog programa Likovne umetnosti i studijskog programa Primenjene umetnosti i dizajna, na predmetu Crtanje sa tehnologijom. Istovremeno, usmerena je i na istraživanja gostujućeg učesnika/izlagača Nikole Radosavljevića, studenta III godine doktorskih akademskih studija FPU u Beogradu, u oblasti Knjiga umetnika – interaktivni dijalog knjige, posmatrača i prostora kao zasebnom mediju u savremenoj umetnosti, pri čemu je u direktnoj vezi / dosluhu sa konceptom i poetikom samog projekta, kao i, u sinergiji između dva nivoa studija, osnovnih i doktorskih (OAS i DAS). Takođe, 6. Ciklus, kao i projekat, zasnovan je na multimedijalnom pristupu istraživanja u crtežu, ali i na istraživanju sopstvenih ideja, stavova i emocija, sa razvojem specifične svesti o ličnim afinitetima studenata, izgrađujući individualnu poetiku. Savremen pristup izražavanja / istraživanja prepoznat je i podržan kao originalne umetničke prakse i raznolike teme studenata, u kojima crtež postaje polje ličnog-intimnog traga-nja / dnevnika.
<strong>Zorana Matković</strong>, u svom radu pristupa istraživanju tematike strukture, kao okvira konstruktivnog prožimanja među-odnosa i među-prostora površina i linija, u kom nastaje crtački projekat, koji nosi naziv „Tragom ritma – ritmom traga“, ostavljajući istovremeno, na primaran način, bogatstvo poteza crteža, čulne punoće i dubine, odnosno, tragove sopstvenog identiteta. Upravo, naziv projekta ukazuje na simboliku i poetiku umetničkog stvaralaštva autorke, koji je u neraskidivoj vezi sa snažnom gestualnošću i ritmičnošću poteza / traga. U tom smeru, preplitanjem raznovrsnih linearnih struktura – tragova vlakna materije, kao i, vizuelnih i taktilnih elemenata – korelata: rapavo-glatko i mat-sjajno, a-tipičnih materijala: akrila, pastela, tuša, samolepljive krep trake i mrežice za gletovanje, proširuje dalji razvoj istraživanja taktilne percepcije u pravcu sinteze do sada stečenih iskustava individualnih eksperimenata unutar medija crteža, ali i u pravcu ispitivanja novih načina izučavanja ovim medijem, što doprinosi razvoju perceptivnih sposobnosti, vizuelnog mišljenja, kao i ekspresivnosti svog likovnog izraza.
<strong>Jelena Bursać</strong>, u duhu metafizično – enigmatične tajanstvenosti, kreira magičan crtački ciklus pod nazivom „Traganje“, oblikovan od 25 minijaturnih segmenata u vidu poliptihalnog formata, tehnikom foto – transfera i ugljena na papiru, kao i, kaširanja na medijapan ploče homogene strukture. U misterioznom ciklusu, gde je dominatni motiv lavirint, Jelena, u suštini istražuje sopstveno putovanje kroz životne izazove i prepreke, kao fokusa traganja za ciljem/rešenjem, ali i, za identitetom, istovremeno težeći da snagom volje harmonizuje sebe, prevazilazeći lične strahove, nesigurnosti i mnogobrojne zamke. Sa psihološkog i simboličkog aspekta lavirinta, u projektnom radu pre-ispituje među-odnose vidljivog i nevidljivog, fizičkog i psihičkog, spoljašnjeg i unutrašnjeg u čoveku/mikrokosmosu. Zapravo, kroz vrtlog lavirinta, kao jednog od drevnog i univerzalnog simbola koji predstavlja splet puteva, među kojima postoji samo jedan koji vodi do središta tj. njegovog izlaza, traga za balansom – pobedom u borbi sa samom sobom, odnosno za pravim putem/izlazom u savremenom životnom okruženju/makrokosmosu.
<strong>Ana Ristić</strong>, pod snažnim uticajem francuskog umetnika ulične umetnosti (Street art), kao i, jednog od pokretača Rubik kubizma, poznatog kao Invader, razvija autorsku refleksiju prvih dela od Rubikovih kocki, ali i likova iz 8-bitnih video igara, kao što su digitalizovani vanzemaljac iz igrice „Space Invaders“, lika, koji je ujedno zaštitni znak umetnika. Ipak, ugledajući se na Vazarelijevske iluzionističke i kinetičke fenomene optičke umetnosti (Op-art), na sebi svojstven način oživljava crno-bele kompozicije op-artističkih varijacija, a isto tako i, piksel-artističkih re-konstrukcija zgusnutih tačaka/oblika, u mediju digitalnih crteža/kolaža pod nazivom „(U)tkani takt ritmičko-geometrijske igre“. Takođe, u okviru umetničkog projekta, primenom programa nove medijske tehnologije, kreira inovativne animacije u vidu GIF formata, tj. animirane GIFove, satkane od više frejmova, čime produbljuje istraživanje iluzije tro-dimenzionalnosti, dinamičnosti i treperenja/vibriranja forme, imajući za cilj preispitivanje mogućnosti virtuelnog i realnog prostora u prezentaciji umetnosti, savremene poetske interpretacije.
<strong>Nikola Radosavljevi</strong>ć, svoj celokupni istraživački rad, temelji na uzajamnoj povezanosti umetnosti i nauke, u oblasti knjige umetnika kao zasebnom mediju u savremenoj umetnosti, u korelaciji sa ostalim umetničkim disciplinama. Shodno tome, nauku i prirodne fenomene, (u svojoj disciplini geofizike, geohemije, geologije, geodezije, rudarstva i vulkanologije), objedinjuje u savremeni umetnički jezik, u projektu naslovljen „Pisma s planine“, nastao na predmetu Grafika knjige, na doktorskim akademskim studijama Fakulteta primenjenih umetnosti Univerziteta u Beogradu. Takođe, i serija „Reljefi“, ručno bojeni kombinovani materijali nađeni u prirodi, predstavljaju sastavni deo organske celine projektnog rada. Preciznije, pomenuti projekat „Pisma s planine“, u formi „Pop-ap“ knjige, čini serija od 24 trodimenzionalnih knjižica, pri čemu prilikom okretanja stranica, reljefi na papiru, naglašene višeslojnosti unutrašnjeg – duhovnog crteža i duboke štampe u tehnici klasične grafike, „iskaču” u prostor. Snažne, metaforično – kolorističke zapise, niza narativnih slika svojevrsnog pejzaža, autor razvija intuitivno, organskim jezikom – prikazom zemlje kao živog organizma, izrazito dinamične forme i frakture, dok brojem 24, jasno sugeriše ciklus od 24 sata u jednom danu. U vidu konstantnog preobražaja, prožet simboličkim prikazima uzročno-posledičnih veza čoveka sa prirodom, ali i, vizuelnim kodom organskih ko-relacija – povreda i reakcija kore – zemljišta, gde kako i sam autor navodi u tekstu o radu: „Jezgro reaguje i leči ranu.“, nastaje jedinstven i neponovljiv zapis i trag u vremenu i prostoru, koji postaje i memorijsko jezgro utiskivanja ličnog-intimnog, emotivnog, dubokog, osobenog traga-nja / dnevnika Nikole Radosavljevića.
S druge strane, Nikola Radosavljević, prvobitnu ideju doktorskog rada, podstaknut romanom Milorada Pavića, u kom je naziv preuzeo od pomenutog autora, razvija tokom kontinuiranog stvaralačkog procesa u trogodišnjem periodu, nakon čega je usledila realizacija doktorskog umetničkog projekta koji nosi naziv „Hazarski rečnik, knjiga umetnika – interaktivni dijalog knjige, posmatrača i prostora“, na doktorskim akademskim studijama Fakulteta primenjenih umetnosti u Beogradu. U svom umetničkom radu/projektu, bavi se istraživanjem identiteta (kolektivnog i ličnog), kao i, anatomijom forme medija knjige, odnosno metode analiziranja i menjanja – pre-oblikovanja njene forme u zavisnosti od poruke koju želi da prikaže, koristeći različite umetničke discipline, tehnike i medije. Suštinski, izložbeni koncept projekta, koga čine tri edicije umetničke knjige, triptih knjiga i dvodimenzionalni radovi u funkciji knjige umetnika, temelji se na autentičnoj metodologiji prezentacije umetničkog sadržaja rada, u korelaciji sa prostorom. Međusobnom sinhronizacijom taktilnih, vizuelnih, zvučnih i prostornih karakteristika knjige, uspostavlja se jedinstven odnos sa svakim izloženim radom i samim tim, ostvaruje se dijalog sa svakim ponaosob, aktiviranjem više od jednog čula kod posmatrača. Shodno tome, posebno ističe apsolutni prioritet medija knjige kao umetničkog objekta, beskrajne frekvencije prenosa personalizovane mape emocija, informacija, znanja, ostvarujući najširi – najviši domen/t interakcije sa publikom, čime obogaćuje poetičnost interaktivnosti likovnog rečnika / knjige kao polje likovnog stvaralaštva – izvorište sabranih iskustava autora. U tom smislu, provlači suštinu ideje o interakciji, u vidu dinamičnog toka oprostorene igre ritmičkog delovanja posmatrača, sopstvenim prisustvom u prostoru koji knjiga poseduje, ali i, dodirivanjem, preispitivanjem – promišljanjem (knjige), pri čemu osnažuje sveukupne potencijale poruke autorske i unikatne knjige, ujedno sagledavajući kako sa sociološkog aspekta čoveka u modernom društvu i sistemu, tako i sa aspekta otuđenosti od prirode i od samoga sebe, u cilju očuvanja identiteta, kao i, povratka iskonskoj ravnoteži. Nesumnjivo, medij-um Knjiga umetnika postaje fundamentalna sfera interesovanja i neograničenih mogućnosti idejnog traga-nja, prepoznatljive poetike Nikole Radosavljevića.
<strong>Kristina Božović i Marija Cvetković</strong>, u sferi umetnosti i nauke, kroz svoju umetničku praksu/rad, aktualiziraju globalnu problematiku ekološke katastrofe u 21. veku, tačnije, zagađenje prirode, zemlje, vode, vazduha, kao i klimatskih promena, gde i mi sami, svesno ili nesvesno, aktivno ili pasivno učestvujemo. Kristina Božović, u domenu interaktivne instalacije, druge po redu u dosadašnjim istraživanjima, koristeći drvene ramove spojene šarkama koji prelaze iz dvodimenzionalne u trodimenzionalnu formu višestruke konceptualizacije – materijalizacije u prostoru, kreira imaginarni prostor-ni crtež – kolaž – asamblaž. Ključni segment instalacije izaziva osvetljenje koje dodatno akcentuje ramove, na kojima su pričvršćene transparentne tkanine i površinske – višeslojne teksture prirodnih materijala, u cikličnom nizu mikro-prostora vizuelno intrigantne strukture. Ujedno, oprostoreno ritmičko kretanje senki upotpunje vizuru instalacije, u sklopu uzajamnog prožimanja linijsko – končastih struktura veza na platnu, kao i obavijanja veštačkim vlaknima – plastikom i folijom, aludirajući time na zavijanje prirode u plastične vrednosti, ali i na znak izumiranja – nestajanja, dok reljefne končane tačkice crvene boje, simbolizuju kapljice krvi, odnosno, smrt prirode. Marija Cvetković, nadahnuta britanskim umetnikom i ekološkim aktivistom pod imenom Andy Goldsworthy, naročito umetničkim instalacijama u prirodi (Land art), kao i, njegovom izjavom: „Često zaboravljamo da smo mi priroda. Priroda nije nešto odvojeno od nas. Kada kažemo da smo izgubili vezu sa prirodom, izgubili smo vezu sa sobom.“, koju autorka podvlači u tekstu kao i, koncepciji svog seminarskog rada, ali isto tako usmerava i razvija u procesualnom, stvaralačkom činu projekta. Naime, istraživački postupak bazira na primeni prirodnih materijala kao znaka održivosti, u uskoj korelaciji sa veštačkim, označavajući prolaznost, u cilju očuvanja ekološke ravnoteže, ali i „suočavanja posmatrača sa uticajima ljudskog delovanja na destabilizaciju životne sredine i planete Zemlje uopšte“. Takođe, promoviše princip održivosti, kao i, ekološki pristup u svom umetničkom stvaralaštvu i razmišljanju, gradeći nove vrednosti apstraktne estetike strukturalnih ciklusa, u tehnici crteža – kolaža – asamblaža, čime ističe značaj razvijanja sveopšte ekološke svesti. Istovremeno, Kristina Božović i Marija Cvetković, kroz interaktivni dijalog instalacije / rada, posmatrača i prostora, produbljuju istraživanje taktilnog univerzuma simbolike dodira svih elemenata, kao i, kontrasta između prirodnih i veštačkih materijala, upozoravajući nas da dijalog sa prirodom može biti kontrastan – negativan, ukoliko je permanentno ne poštujemo tako što je uništavamo, sprečavajući njen tok. Time izražavaju duboko humanističku želju za povratkom iskonskim vrednostima, u cilju očuvanja jedinstva čoveka i prirode.
<strong>Marija Stošić</strong>, nadahnuta predstavama paradoksalnih i nemogućih prizora holandskog umetnika pod imenom Maurits Cornelis Escher, jednog od najizrazitijih predstavnika optičke umetnosti (Op-art) i takozvane nemoguće umetnosti (Impossible art), razvija istraživanje dualnog principa transformacije geometrijskih i arhitektonskih oblika, sa fenomenom preobražaja insekata, kroz aspekte večnosti i beskonačnosti kao prostorno – vremenskog kontinuuma / univerzuma, ali i kao odraz najznačajnijeg Ešerovog motiva i dela „Metamorfoza“. U permanentnom procesu dekonstrukcije i rekonstrukcije odabranog oblika, u klasičnoj i digitalnoj tehnici, kreira kolažno – strukturalne, membranske mreže vizelno-ritmičkog preklapanja i ukrštanja različitih elemenata, pre svega krila, čija integrisanost korespondira osobenom poetikom fantazmagorije. Samim tim, simbolizam preobražaja insekata, povezuje sa evolutivnim fenomenom da je „leptir jedino stvorenje sposobno da potpuno promeni svoju genetsku strukturu tokom svog dramatičnog procesa transformacije“, naglašavajući univerzum simbolike promena neophodne u procesu ličnog i duhovnog razvoja, u potrazi za dostizanjem unutrašnje celovitosti i ravnoteže.
U vidokrugu istraživanja <strong>Luke Drljan</strong>, pojavljuju se insekti kao primarni motiv ali i izazov u osmišljavanju kompozicijske celine crteža, izvedenih tehnikom laviranog tuša na papiru, u okviru čega realizuje umetnički projekat, simboličnog naziva „101 Muva“. Stvaralački impuls u motivu insekata ali ne i samog koncepta, može se ogledati u radu savremene umetnice Jennifer Angus, poznate po specifičnim instalacijama, izrađenim od bezbroj insekata u galerijama širom zemlje, kao i, u neobičnim instalacijama na zidu, interdisciplinarnog umetnika pod imenom Jeffrey Michael Austin, koji istražuje efekat voluminoznosti i prostornog iluzionizma, koristeći muve. Takođe, Luka Drljan, kroz mnoštvo muva, potencira fenomen insekata kao najmnogobrojnija klasa životinja, koja „obuhvata oko milion opisanih vrsta što čini 2/3 ukupnog broja vrsta na našoj planeti, a po nekim mišljenjima njihov broj je daleko veći i iznosi između 10 i 30 miliona vrsta.“, predstavljajući monumentalni poliptih kvadratnog oblika, sačinjen od 101 zasebnog crteža, pri čemu dimenzije jednog iznose 9 x 7 cm. U prilog tome, varijacijama gusto raspoređenih elemenata (muva) teži da istakne, pre svega jedinstvo diferenciranih vrednosti jer svaka muva se razlikuje od ostalih, što znatno doprinosi impresivnom sklopu mozaičko – ritmičke kreacije insektarijuma, individualnog rukopisa.
Biljana Jevtić
Izložba 6. Ciklusa projekta „Crtež – Polje ličnog-intimnog traga-nja/dnevnika“ vanr. prof. Biljane Jevtić je deo programa višestruke saradnje: Akademije umetnosti Univerziteta u Novom Sadu i Kulturnog centra Lab a ujedno i KC-a Lab sa Fakultetom primenjenih umetnosti Univerziteta u Beogradu, kao i sinergije između dva nivoa studija, osnovnih i doktorskih (OAS i DAS).
Stručni saradnici projekta/koordinatori izložbe: Rade Tepavčević i Srđan Šarović
Učesnici-izlagači / Studenti IV godine osnovnih akademskih studija AUNS:
Zorana Matković (vajarstvo), Jelena Bursać (slikarstvo), Ana Ristić (grafički dizajn), Kristina Božović (grafika), Marija Cvetković (novi likovni mediji), Marija Stošić (grafički dizajn) i Luka Drljan (slikarstvo)
Gost izložbe:
Nikola Radosavljević, student III godine doktorskih akademskih studija FPU u Beogradu
Ulaz je slobodan.
