IN MEMORIAM – prof. dr Danica Petrović (1945-2024)
U dane poprazništva praznika Gospodnjeg Preobraženja, 20. avgusta ove godine, preminula je prof. dr Danica Petrović (1945-2024), neumorni pregalac na polju crkvene muzike, duhovnosti i kulture.
Danica Petrović je rođena u Beogradu, 1945. godine. Osnovno, srednje i visoko obrazovanje stekla je u Beogradu, gde je maturirala na matematičkom smeru gimnazije „Sveti Sava“ i na teoretskom i klavirskom odseku (klasa prof. Miroslava Lili Petrović) srednje muzičke škole „Josip Slavenski“. Na Muzičkoj akademiji diplomirala je na odseku za muzikologiju sa radom „Svedočanstva o putovanjima po Balkanskom poluostrvu od XV do XVIII veka kao izvori za istoriju srpske muzike“ i apsolvirala na odseku za etnomuzikologiju. Iste godine izabrana je za pripravnika Muzikološkog instituta, u kojem je prošla sva naučna zvanja do naučnog savetnika (1995). Poslediplomsko usavršavanje delom je provela u Oksfordu (1971), gde je imala konsultacije sa prof. Egonom Velesom i u Nemačkoj gde je bila na kursevima Ivana fon Gardnera (Minhen) i Maurusa Fafa (Bojron). Doktorsku tezu, Osmoglasnik u muzičkoj tradiciji Južnih Slovena, odbranila je na Odseku za muzikologiju Filozofskog fakulteta u Ljubljani (1980). Učestvovala je na mnogobrojnim nacionalnim i međunarodnim naučnim skupovima u zemlji (SANU, JAZU, CANU, MANU, Matica srpska) i u inostranstvu (Velika Britanija, Danska, Nemačka, Holandija, Francuska, Italija, Poljska, Austrija, Mađarska, Rumunija, Bugarska, Grčka, Finska, Rusija, SAD). Objavila oko dvesta pedeset radova na srpskom, engleskom, nemačkom, francuskom, ruskom, bugarskom i mađarskom jeziku.
Redigovala je i priredila za štampu sa pogovorom (na engleskom i nemačkom) tri knjige crkvenog pojanja Kornelija Stankovića (1993), dva pojačka zbornika Nenada Baračkog (1995, 2000) i pojački zbornik Tihomira Ostojića (u štampi). Za Sabrana dela Stevana St. Mokranjca priredila je kritičko izdanje Mokranjčevih zapisa srpskog crkvenog pojanja u tri knjige (1996, 1998). Bila je pokretač i glavni urednik sabranih dela Kornelija Stankovića. Učestvovala je u organizovanju više naučnih skupova i u pripremanju zbornika radova sa skupova u SANU i Matici srpskoj.
Organizovala je i vodila preko trideset škola crkvenog pojanja „Korneliju u spomen“ u Sremskim Karlovcima, manastiru Jošanica, u Sentandreji i Budimpešti (Mađarska). Jedan je od osnivača, a tri decenije je bila i aktivan član Studijskog hora Muzikološkog instituta. Bila je član Međunarodnog društva (International Society of Orthodox Church Music) za pravoslavnu crkvenu muziku u Joensuu (Finska), Američkog društva za vizantijsku muziku i himnologiju (American Society of Byzantine Music and Himnology), kao i grupe Cantus Planus u okviru Međunarodnog muzikološkog društva. Bila je sekretar Odbora za istoriju srpske muzike SANU, član Upravnog odbora Arhiva SANU u Sremskim Karlovcima, Upravnog odbora Matice srpske i Vukove zadužbine, član i predsednik Saveta BEMUS-a. Bila je zamenik glavnog i odgovornog urednika Zbornika Matice srpske za scenske umetnosti i muziku i član dva odeljenja Matice, a od 2001. bila je direktor Muzikološkog instituta SANU.
Od 1993. predavala je istoriju nacionalne muzike na osnovnim i poslediplomskim studijama na Akademiji umetnosti u Novom Sadu i organizovala je predmet Istorija crkvene muzike na Odseku za crkvenu muziku Muzičke akademije u Istočnom Sarajevu, gde je i konsultant za poslediplomske studije.
Studenti su posebno cenili njenu posvećenost materiji srpske crkvene i umetničke muzike, pošto su predavanja uvek bila veoma nadahnuta, pre svega postaknuta dubokim ličnim istraživačkim aspektom. U post-komunističkom vremenu usled nedovoljnog ili veoma malog opšteg poznavanja crkvene umetnosti i žive molitvene crkvene, posebno pravoslavne kulture, iskreno razumevanje značaja ovih hrišćanskih, tradicionalnih, ali i večno savremenih tema, donosilo je onu posebnu vrednost pedagoško-misionarske prakse.
